Trong giai đoạn làm đòng – vào chắc – chín, cây lúa cần được cung cấp đầy đủ dinh dưỡng để trổ đều, hạt chắc, ít lép. Bốn dưỡng chất quan trọng gồm Kali, Bo, Kẽm và Silic đóng vai trò then chốt trong năng suất và chất lượng hạt.
Bài viết này chia sẻ chi tiết về:
- Tác dụng của từng nguyên tố.
- Dấu hiệu thiếu chất.
- Cách bón phân và phun lá đúng kỹ thuật.
- Giải pháp hiệu quả – an toàn – tiết kiệm.
1. Vai Trò Của Kali, Bo, Kẽm và Silic Với Cây Lúa
🔹 Kali (K):
- Giúp chuyển hóa đường, vận chuyển dinh dưỡng đến hạt.
- Làm hạt chắc, bóng, đồng đều, chống đổ ngã.
- Thiếu Kali: Lá khô mép, bông nhỏ, chín không đều, dễ ngã.
🔹 Bo (B):
- Hỗ trợ quá trình thụ phấn, hình thành hạt và phát triển đòng non.
- Thiếu Bo: Trổ không đều, đòng dị dạng, nhiều hạt lép.
🔹 Kẽm (Zn):
- Tham gia tổng hợp enzyme, hormone – giúp đẻ nhánh khỏe, trổ đều.
- Thiếu Zn: Cây cằn cỗi, đòng ngắn, phát triển chậm.
🔹 Silic (Si):
- Làm thân cây cứng cáp, chống sâu bệnh, giảm hiện tượng lép vàng – bạc bụng.
- Thiếu Silic: Lá mềm yếu, hạt mỏng, cây dễ đổ ngã.
2. Hướng Dẫn Kỹ Thuật Bón Phân Và Chăm Sóc Giai Đoạn Trổ – Vào Chắc
🔍 Nhận biết dấu hiệu thiếu dinh dưỡng:
- Lá cháy chóp, rìa → Thiếu Kali
- Trổ không đều, hạt lép nhiều → Thiếu Bo
- Đòng ngắn, cây lùn yếu → Thiếu Zn
- Thân mềm, dễ bệnh → Thiếu Silic
👉 Xử lý kịp thời:
- Phun Bo, Zn khi phát hiện bông lép.
- Bổ sung Kali nếu thấy lá bị cháy.
📆 Kỹ Thuật Bón Phân Theo Giai Đoạn Phát Triển
✅ Giai đoạn làm đòng (35–45 ngày sau sạ):
-
Bón gốc:
- Kali Sunphat (K₂SO₄): 5–8 kg/công
- Hoặc: Phân hữu cơ vi sinh: 500 kg/ha
-
Phun lá:
- Vi lượng Bo, Zn Chelate, Silic hòa tan: 20–30g/16 lít nước,
- Phun 1–2 lần, cách nhau 7 ngày
✅ Giai đoạn vào chắc – chín sữa:
- Bón thêm Kali hoặc vi sinh Bacillus: 20g/16 lít nước.
- Phun lần cuối Bo + Silic để hạt chắc, sáng, giảm lép.
3. Giải Pháp Bón Phân An Toàn – Hiệu Quả – Dễ Áp Dụng
- Sử dụng phân vi lượng lỏng chứa Bo, Zn, Silic – dễ hấp thu qua lá và rễ.
-
Kết hợp phân hữu cơ:
- Phân chuồng hoai mục: 3–5 tấn/ha
- Vi sinh Trichoderma: 5 kg/ha
- Không bón quá liều, tránh cháy lá, rối loạn hấp thu dinh dưỡng.
4. Lưu Ý Và Mẹo Kỹ Thuật Giúp Lúa Trổ Đều – Ít Lép
✅ Theo dõi thời tiết:
- Phun Silic trước nắng nóng để giảm sốc nhiệt.
- Tránh phun trước mưa to 4–6 giờ.
✅ Quản lý nước và mật độ:
- Giữ mực nước 5–7 cm khi trổ để dinh dưỡng hấp thu tối ưu.
- Cấy thưa, chọn giống phù hợp với mùa vụ.
✅ Mẹo kinh nghiệm:
- Phun sáng sớm hoặc chiều mát
- Thử phân mới trên diện tích nhỏ (100 m²) để kiểm tra hiệu quả và phản ứng của lúa.
Tổng Kết: Bón Đúng Chất – Đúng Lúc – Đúng Cách, Năng Suất Tăng Rõ Rệt
Việc bổ sung Kali, Bo, Kẽm và Silic đúng kỹ thuật sẽ giúp:
- Trổ đều – hạt chắc – bông đẹp
- Giảm 30–50% tỷ lệ lép
- Tăng năng suất 10–20%
- Cây khỏe – đất tốt – canh tác bền vững
👉 Đừng quên: Luôn quan sát lúa kỹ từng giai đoạn, điều chỉnh dinh dưỡng linh hoạt và ưu tiên sử dụng chế phẩm sinh học, phân vi sinh an toàn.